نویسندگان: منصور داداش نژاد و غلامرضا موسایی؛ تاریخ‌نگاران قدیم و جدید، درباره چگونگی درگذشت ائمه و این‌که آنان به مرگ طبیعی از این جهان رخت بربسته‌اند یا به شهادت رسیده‌اند، اختلاف نظر دارند. این اختلافات را می‌توان در تعابیر گوناگونی دریافت که نویسندگان در این زمینه دارند. در این نوشتار، با بررسی واژه‌های به کار رفته برای رحلت امام جواد (ع) در کهن‌ترین متون حدیثی، تاریخی و شرح‌حال، درصدد تحلیل و بررسی مفهومی این واژه‌ها هستیم.

نویسنده: محمدرضا جباری؛ درباره سیره امام جواد (ع) هر چند تاکنون آثاری ارزشمند تدوین‌شده، می‌توان به جرأت گفت هنوز اثری جامع و ناظر به محورهای یادشده، با تتبع کامل در متون روایی و تاریخی و منطبق با تعریف یادشده از سیره فراهم نگشته است. مقاله حاضر، مدعی انجام دادن کامل این رسالت نیست که تحقق آن مستلزم کاری فراتر از یک مقاله است، اما در این نوشتار، تلاش بر آن بوده تا چارچوب بحث، ارائه گردد و نمونه‌های متعددی عرضه شود.

کاظمین از نظر تاریخی و جغرافیایی، یکی از شهرهای مهم تاریخ اسلام است؛ زیرا کانون علم و عشق و هنر و صنعت، نهفته است. در این سرزمین آرامگاه امامین جوادین (علیهما السلام) همچون خورشیدی در قلب این شهر قد برافراشته و نورافشانی می‌کند و عطر دل‌انگیز آوای توحید و صلای عشق و معنویت، از گلدسته‌های آن، مشام جان عاشقان را همواره نوازش می‌دهد.

انسان به طور فطری دوستدار کمال و فضیلت های انسانی است. او به افراد کمال یافته و آراسته به فضائل و زیبایی های معنوی و حقیقی، عشق می ورزد و بی اختیار آنان را تحسین می کند. رمز توفیق امامان شیعه را در صید دلهای پاک و مستعد می توان در همین نکته جستجو کرد. چرا که امامان معصوم علیهم السلام جامع فضائل و مناقب و شایسته ترین انسان های عصر خود بوده اند و حقیقت جویان و سعادت طلبان عالم که وجدانی آگاه و عقلی پویا دارند - بدون در نظر گرفتن آئین و اعتقادات خود - با مطالعه زندگی، رفتار و سیره ائمّه اطهارعلیهم السلام از عمق جان شیفته آنان می شوند و در موارد بسیاری مطالعه همین سیره و اخلاق، آنان را به سوی حق و حقیقت راهنمون می شود. دقیقاً قرآن کریم مهم ترین راز موفقیت رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم را در همین زمینه می داند و می فرماید: اِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظیم1؛ ای رسول ما! تو یقیناً دارای اخلاق عظیم و برجسته ای هستی.

با توجه به اینکه نقش شیعه امامیه در تطور اندیشه های اسلامی و شیعی از برجستگی فوق العاده ای برخوردار است لذا بررسی معنا و مفهوم امامیه و دانشمندان و اندیشمندان آنان