سفرنامه ی مسافر مجهول (شرح حال سید شرفه در وقایع مشروطه ی فارس)
نویسنده: محمد صادق میرزا ابوالقاسمی
مصحح: محمد صادق میرزا ابوالقاسمی
ناشر: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
تاریخ چاپ: 1396
مکان چاپ: تهران

مشروطه خواهی در ایران را می توان نوعی اعتراض به حکومت استبدادی در دوره ی قاجار قلمداد کرد.این نهضت بیداری و آزادی خواهی، همراه با رشد آگاهی توده ی مردم و حمایت نسبی علما و تجار و روشنفکران و برخی رجال سیاسی، ابعاد بسیار گسترده ای به خود گرفت. به طوری که شور و هیجان مشروطه خواهی در غالب ایالات، همانند تهران، بالا گرفت و محال و مناطق مختلف ایران، هرکدام، سهمی در آن ایفا می کردند.

ایالت فارس - که در آن زمان، تقریبا تمام نواحی جنوبی کشور را شامل می شد - یکی از مهم تر ین این مناطق است. شناخت تحولات فارس در انقلاب مشروطه، از این نظر که شاهراه اقتصادی و تجاری دریای جنوب محسوب می شد و دولت بریتانیا در آن ناحیه حضور اقتصادی و سیاسی و نظامی مؤثری داشت، بسیار شایان توجه است. مواجهه ی قدرت های محلی و سنتی فارس، خصوصا عشایر قشقایی به سرکردگی صولت الدوله و خاندان قوام الملک، با این جریان نیز تاریخ مشروطه ی فارس را از سایر ولایات ممتاز کرده است.

در کتاب پیش رو، وقایع تاریخی یکی از مهم ترین سال های انقلاب مشروطیت در فارس در سال 1329 ق، به زبانی گویا و شیرین تشریح شده است. زمینه ی تألیف این کتاب به گونه ای است که می توان تصورات اقشار مختلف جامعه ی سنتی فارس نسبت به جریان مشروطه را به روشنی دریافت، و نیات و اقدامات نیروهای محلی درگیر را مورد ارزیابی و بررسی قرار داد.