یک پژوهشگر تاریخ معاصر ایران با بیان اینکه دردانشگاههای غربی تاریخ استعمار یک واحد درسی است، گفت: شناخت تاریخ استعمار به ما یاد می دهد چگونه باید با غرب تعامل داشته باشیم بدون آنکه از ما سوء‌استفاده شود و در این میان آسیب ببینیم. اگر ما تاریخ مان را نشناسیم یا دچار غرب ستیزی می شویم یا غرب باختگی در حالی که با شناخت تاریخ استعمار می توانیم منافع ملی خودمان را حفظ کنیم.

به گزارش روابط عمومی و اطلاع رسانی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران؛ دکتر مجید تفرشی پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در نشست نشست "سیستان در جنگ جهانی اول" با موضوع اشغال نظامی و استعمار بریتانیا با تاکید بر اهمیت پژوهش در تاریخ استعمار افزود:‌اعتراض ما به تاریخ نگاری استعماری اصل مخدوشی نیست و در خود غرب در این حوزه با شهامت بیشتری صحبت می شود و حتی در دانشگاه های غربی، تاریخ استعمار یک واحد درسی است اما در کشور ما وقتی از تاریخ استعمار صحبت می شود یاد تاریخ نویسی تبلیغی می افتیم و این مقوله لوث شده است در حالی که اگر درباره این تاریخ بد صحبت شده است نباید نادیده گرفته شود چراکه تاریخ استعمار تا حد زیادی یک تاریخ نانوشته است و هنوز جای کار دارد.


وی با تاکید بر اینکه برخی تصور می کنند پرداختن به تاریخ استعمار به معنای جنگ با دنیاست، تصریح کرد: شناخت تاریخ استعمار به ما یاد می دهد چگونه باید با غرب تعامل داشته باشیم بدون آنکه از ما سوء‌استفاده شود و در این میان آسیب ببینیم. لابی گری،‌ اتاقهای فکر و اندیشکده های غربی همه بر پایه آسیب شناسی تاریخ استعمار استوار است. اگر ما تاریخ مان را نشناسیم یا دچار غرب ستیزی می شویم یا غرب باختگی در حالی که با شناخت تاریخ استعمار می توانیم منافع ملی خودمان را حفظ کنیم.


تفرشی در ادامه با اشاره به پروژه 4 ساله ای که از سال 2014 درباره جنگ جهانی اول تعریف شده مباحث مرتبط با سیستان را به عنوان فصل کمتر شناخته شده تاریخ معاصر دانست و افزود:‌بر اساس اسناد بر جای مانده داخلی و خارجی در منطقه سیستان فردی به نام ژنرال دایر، حضور داشته که جنایات زیادی را در این منطقه انجام می دهد و در اسناد از وی به عنوان نیروی سیستان نام برده شده است. وی با اشاره به اهمیت منطقه سیستان برای انگلیس افزود:‌ این منطقه به دلیل هم مرزی با روسیه تزاری و اتحاد جماهیر شوروری از یک سو و فعالیت های جاسوسهای آلمانی در منطقه خاش و همچنین تحرکات نیروهای ملی و نیروهای مردمی محلی برای بریتانیا اهمیت استراتژیک داشت و این موارد از چالشهای بریتانیا در سیستان بود. 


به گفته وی ژنرال دایر بعد از ماموریت در ایران ،‌فرمانده نیروهای انگلیس در پنجاب هند می شود و در این منطقه نیز کشتار بزرگی انجام می‌دهد و بالغ بر 600 نفر از هندی ها به دستور وی قتل عام و بیش از هزار نفر مجروح می‌شوند که یکی از فجیع ترین قتلهای تاریخ بریتانیا بود و تا سالها مطرح ماند و موجب شد تا به دایر لقب قصاب بدهند و بر سر همین ماجرا هم این ژنرال انگلیسی از ارتش ارخراج شد اما فجایعی که وی در سیستان مرتکب شده است به شکل غیر منصفانه ای در تاریخ بریتانیا نقل نشده است و تنها موارد معدودی از اسناد و کتاب خاطرات وی می توان این فجایع را ردیابی کرد. تفرشی با اشاره به همراهی برخی خوانین محلی با دایر افزود: ‌یکی از این افراد شوکت الملک علم است و تعامل وی با دایر فراتر از تعامل یک خان محلی با یک ژنرال انگلیسی است. به گفته این پژوهشگر تاریخ معاصر فعالیت دایر در ایران از آگوست 1914 و آغاز جنگ جهانی اول شروع می شود و تا یک سال پس از جنگ نیروی سیستان بیشترین حجم زمانی و تاثیرگذاری را در منطقه سیستان داشته است. به باور وی ضعف شدید دولت مرکزی موجب شد تا این فرد راحت تر به فعالیتهای خود در ایران بپردازد.


بنا به تاکید تفرشی، ژنرال دایر هیچ گاه بابت حضور نظامی و جنایاتش در ایران عذرخواهی نکرد در حالی که بر اساس اسناد موجود در سالهای حضور دایر در سیستان حداقل هزار تن از هم وطنانمان با دستور وی کشته شده اند.