نویسنده کتاب: سید محمود سادات بیدگلی

این کتاب به تاریخ آموزش و پرورش کاشان از قبل از ایجاد ساختار رسمی فرهنگ در کاشان تا سال 1357 می پردازد و چون در این مدت، آموزش و پرورش را تحت نام فرهنگ می نامیدند و هنوز نیز کادر آموزشی را فرهنگی و فرهنگیان می خوانند این کتاب به نام تاریخ فرهنگ کاشان نامیده شد. بی شک تاریخ آموزش و پرورش کاشان در دورۀ جمهوری اسلامی، پیشرفت های فراوانی کرده و فرهنگیان در حوادث مختلف کشور حضور فعالی داشته اند.

این کتاب، تاریخ است و تاریخ لحنی بی طرفانه دارد؛ نه در پی مجیز بر میاید و نه چیزی را فروگذار می کند. اکنون که در پی انقلاب اسلامی فرصتی فراهم آمده تا تاریخ معاصر کشور با  کمک اسناد و مدارک فراوانی که در دست است دوباره نوشته شود باید آستانه تحمل را نیز در مورد هر آنچه به صورت واقعیت در تاریخ گفته می شود بالا ببریم تا دانش آموزان شهرمان بدانند که در گذشته، چه کسانی برای پدران آن ها زحمت کشیده اند و چراغ فرهنگ را روشن نگه داشته اند و آنان نیز چنین کنند.
آموزش و پرورش رسمی در ایران با تأسیس دارالفنون در سال 1230 ش آغاز شد. افتتاح دارالفنون واکنش جامعه به عقب ماندگی ایران دوره قاجار و کوشش های روشن اندیشان در جهت جبران عقب ماندگی بود. در زمان حکومت رضاشاه پهلوی، ساختار آموزش و پرورش سنتی ایران، حالت متمرکز و دولتی به خود گرفت و گرایش اصلاحات از بالای رضاشاهی بر سراسر تغییر و تحولات این دوره سایه افکند. بعد از دوره رضاشاه و آغاز سلطنت محمد رضا تا سال 1332ش، فرهنگ دوران جدید مشحون از تحولات سیاسی- اجتماعی، آموزش و پرورشی نو را تجربه نمود که این عصر با کودتای 28 مرداد سال 1332ش به پایان رسید. بعد از کودتا و به برکت وجود افراد آگاه و فهیم در جریان تعلیم و تربیت جامعه، فرهنگ مسیر خود را پیمود. اما تحولات سیاسی و تجویز مدل های گوناگون حزبی، راه را برای گرایش دانش آموزان و معلمان به طرف نیروهای مذهبی سوق داد که اوج آن را می توان در حوادث انقلاب اسلامی در سال 1357 ش جستجو نمود.
شهرستان  کاشان از ابتدای دورۀ مورد بحث، به دلیل نزدیکی به پایتخت و رفت و آمد تجار و روشنفکران کاشانی به تهران و وجود محصلین اعزامی به فرنگ، سریع جذب تحولات دنیای جدید شد که احداث مدارس نوین نیز یکی از آن هاست. جریان آموزش و پرورش در شهرستان کاشان دردورۀ رضاشاه و محمدرضاشاه علی رغم ویژگی های خاص سیاسی- اجتماعی خود، مینیاتوری از وضیعت عمومی ایران هم ارائه می دهد که در بخش ها و فصل های گوناگون این پژوهش بدان پرداخته می گردد.

فهرست مطالب کتاب:
بخش اول: گذری بر تاریخ کاشان و مدارس آن
بخش دوم: تحولات آموزش و پرورش شهرستان کاشان از ابتدای تأسیس ادارۀ معارف تا برکناری رضاشاه (1295 تا 1320ش)
بخش سوم: تحولات آموزش و پرورش شهرستان  کاشان از 1320 تا 1357 ش