نویسنده: سید حسین فلاح زاده؛

این مقاله می‌کوشد به این پرسش اصلی پاسخ دهد که عوامل مؤثر بر تعامل پیروان ادیان چیست. از نظر مولف، قدرت‌ها و حاکمیت‌های سیاسی و نوع سیاست‌های مذهبی آن‌ها، گفتمان‌های غالب فرهنگی، اصول اعتقادی اساسی آیین یا مذهب، نوع اندیشه و منش رهروان و روحانیون مذهبی و نوع قرائت و تفسیر مذهبی آن‌ها و سرانجام تعصب‌های قومی و نژادی پیروان ادیان از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تعامل پیروان ادیان است.

اما در صفحات نخستین مقاله و قبل از پرداختن به این پرسش و پاسخ،سیر اجمالی تعامل برخی پیروان ادیان همچون مسیحیان و زرتشتیان در دوره‌ قبل از اسلام و همچنین چگونگی تعامل مشرکان و یهودیان حجاز با پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و متقابلا سیره تعاملی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم با آن‌ها به اجمال بررسی شده است.

خلاصه:

از نظر مولف،قدرت‌ها و حاکمیت‌های سیاسی و نوع سیاست‌های‌ مذهبی آن‌ها،گفتمان‌های غالب فرهنگی،اصول اعتقادی اساسی آیین یا مذهب،نوع‌ اندیشه و منش رهروان و روحانیون مذهبی و نوع قرائت و تفسیر مذهبی آن‌ها و سرانجام تعصب‌های قومی و نژادی پیروان ادیان از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تعامل‌ پیروان ادیان است؛

اما در صفحات نخستین مقاله و قبل از پرداختن به این پرسش و پاسخ،سیر اجمالی تعامل برخی پیروان ادیان همچون مسیحیان و زرتشتیان در دوره‌ قبل از اسلام و همچنین چگونگی تعامل مشرکان و یهودیان حجاز با پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و متقابلا سیره تعاملی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم با آن‌ها به اجمال بررسی شده است.

تعامل پیرون ادیان قبل از ظهور اسلام همان‌گونه که گذشت،با وجود وحدانیت حاکم بر پیام‌های پیامبران الاهی،عواملی سبب شد تا پیروان آن‌ها به حامیان مذاهب و فرقه‌های گوناگون تقسیم شوند و همواره در نوعی ستیز و کشمکش با یک‌دیگر به سر برند؛ستیزی که به دنبال خود آثار ناگواری را دربرداشته است. در اسلام همان‌گونه که پیش از این گذشت،سابقه‌ مباحثه و گفت‌وگو بین ادیان در آموزه‌های قرآن کریم و سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و امامان‌ معصوم علیهم السلام ریشه دارد؛بدین جهت امام رضا علیه السلام در همین دوره مامون مباحثه‌های‌ گوناگونی را با پیروان ادیان و فرق داشته که در منابع تاریخی و کلامی انعکاس یافته است. با ظهور اسلام در عربستان نیز به رغم سیره تعاملی صحیح رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم تعامل پیروان دیگر ادیان با ایشان‌ تعاملی منطقی نبوده است.

کلید واژه ها: تعامل پیروان ادیان، قدرت‌های سیاسی، سیاست مذهبی، گفتمان‌های دینی و فرهنگی، سیره تعاملی

برای مشاهده متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید.