بخش های ویژه
شکرستان تاریخی
ویژه نامه ها
بخش های دیگر
کتب گروه
تألیفات اساتید
تألیفات دانش آموختگان
خواندنی های تاریخی
شهریور 1318، جنگ جهانی دوم با حمله آلمان به لهستان آغاز شد. با این‌که ایران اعلام بی‌طر
دوره رضاخان چه در ایران و چه در سایر کشورهای مسلمان،آغاز دورانی است که از می توان از آن
اقدام انگلستان در هدایت و انجام کودتا، دلایل مختلفی داشت که مهم ترین این دلایل عبارتند
12 فروردین روزی است که مردم به پای صندوق‌های رای آمدند و به جمهوری اسلامی آری گفتند. ا
در روز چهار شعبان، 38 سال پس از هجرت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرزندی پاک از
جدیدترین دیدگاه ها
استاد دکتر محمد الله اکبری در مصاحبه اختصاصی با سایت سخن تاریخ
استاد دکتر محمد الله اکبری در مصاحبه اختصاصی با سایت سخن تاریخ
نباید نهادهای فرهنگی و تاریخ‌نگار متهم به مسائل امنیتی شوند
تصویر پیامبر در غرب
هميلتن گيپ (Hamilton Gibb) در كتاب اسلام: بررسى تاريخى (Islam: a historical survey) آورده: "تقريباً تعداد نظرياتى كه درباره محمّد(ص) به وجود آمده است با عده نويسندگان زندگى نامه او برابرى مىكند، فىالمثل زمانى مخالفان اسلام وى را مردى مصروع، زمانى يك سوسياليست شورشگر (agitator) و گاهى يك فرد مورمون (mormon: پايهگذار يكى از فرقههاى مهم مسيحيت) توصيف كردهاند. به طور كلى همه اين آراء ذهنى افراطى را قاطبه محققان رد مىكنند با اين همه تقريباً محال است كه از نفوذ پارهاى از عوامل ذهنى و نفسانى در هر نوشتهاى كه موضوع آن شرح حال و اعمال پيغبر باشد خوددارى كرد." آيا آنچه گيپ گفته درباره گفتار نويسندگان غربى درباره پيامبر اعظم(ص) صادق است؟ مقاله حاضر مىكوشد به همين سؤال پاسخ دهد.
نقد و بررسى مقاله امام جعفر صادق(ع) در دائره المعارف اسلام
نقد و بررسى‌ديدگاه كلى دربارهء مقاله امام جعفر صادق عليه السّلام را مى‌توان در سه بخش ارائه داد: ١.محتوا از نظر محتوا مقاله حاوى مطالب جالب و مفيدى دربارهء آن امام است كه به ويژه براى غربيان مى‌تواند مفيد باشد. اطلاعات شناسنامه‌اى امام عليه السّلام، تعامل ايشان با گروههاى شيعى و غير شيعى، مواضع سياسى آن حضرت، جايگاه امام در ميان مسلمانان و به ويژه شيعيان، اطلاعاتى‌دربارهء شاگردان ايشان و بالاخره جايگاه علمى آن حضرت، بخشى از مطالبى است كه به گونه‌اى بسيار موجز در اين مقاله به آنها اشاره شده است. گرچه نمى‌توان همهء آنها را تأييد كرد، مطالب قابل قبول آن نيز فراوان است.
تصویر امام جعفر صادق(ع) در دائرة المعارف اسلام
(آنچه در ادامه می‌آید مقاله امام جعفر صادق(ع) در دائرة المعارف اسلام است که ام. جی. اس. هاجسون آن را نگاشته و حسین مسعودی به فارسی برگردانده است. این مقاله از کتاب تصویر امامان شیعه در دائرة المعارف اسلام برای شما انتخاب و ارائه می شود. نقد این مقاله که توسط دکتر نعمت الله صفری فروشانی نگاشته شده و در همین کتاب انتشار یافته به طور مجزا ارائه می‌گردد. کتاب «تصویر امامان شیعه در دائرة المعارف اسلام» مجموعه مقالات مربوط به ائمه در دائرة المعارف اسلام (چاپ ليدن هلند) است
5 ذی القعده - وفات سید بن طاووس
سید رضی الدین ابوالقاسم علی بن سعدالدین موسی بن جعفربن محمد بن احمد بن محمد بن ابوعبدالله معروف به سید بن طاووس در پنج ذوالقعده سال 664 قمری در سن هفتادو پنج سالگی در حله درگذشت. ولادتش نیمه محرم سال589 هجری قمری در حله سیفیه بوده است.[1] وي در ابتدا از محضر پدر دانشمند خود، سعدالدين ابوابراهيم و نيز جد بزرگوارش وَرّام ابن ابي فراس استفاده كرد و بعدها از افادات ديگر بزرگان حلّه، بهرهي وافي بُرد[2]. شهرهي سيد به زودي در سراسر عراق پيچيد و او پس از مدتي راهي بغداد گرديد.
2 ذی القعده - افتتاح دومین دوره مجلس شورای ملی
در روز دوم ذیقعده ۱۳۲۷ هجری قمری برابر با ۲۴ فروردین ۱۲۸۸ شمسی در پی پایان دوران استبداد صغیر و دورهی دوم مجلس شورای ملی افتتاح، و دورهی دوم مشروطیت آغاز شد[1]. مجلس اول توسط محمد علی شاه که از روز اول سلطنتش با مشروطه مخالفت را آغاز کرده بود به توپ بسته شده[2] و تعطیل شده بود. به دنبال این اقدام چند تن از مشروطه‌خواهان سر‌شناس چون میرزا جهانگیرخان صوراسرافیل و ملک‌المتکلمین در باغشاه تهران به قتل رسیده و جمع دیگری را به زندان انداخته و عده‌ای نیز مجبور به ترک وطن شده بودند[3].
تسلیت شهادت حضرت امام جعفر صادق (ع)
السلام علیک یا جعفر بن محمد ایها الصادقَ البارَّ الأمین ، یا ابن رسول الله مرحوم قطب‌الدین راوندی روایت کرده است: روزی از امام جعفر صادق علیه‌السلام سۆال کردند "روزگار خود را چگونه سپری می‌فرمایید؟" حضرت در جواب فرموند: "عمر خویش را بر چهار پایه و رکن اساسی سپری می‌نمایم: می‌دانم آنچه روزی برای من مقدّر شده است، به من خواهد رسید و نصیب دیگری نمی‌گردد. می‌دانم دارای وظائف و مسئولیت‌هایی هستم، که غیر از خودم کسی توان انجام آنها را ندارد. می‌دانم مرا مرگ درمی‌یابد و ناگهان بدون خبر قبلی مرا می‌رباید؛ پس باید هر لحظه آماده مرگ باشم. و می‌دانم خدای متعال بر تمام امور و حالات من آگاه و شاهد است و باید مواظب اعمال و حرکات خود باشم. ( 1- مستدرک الوسائل، ج 12، ص 172، ح 15) گروه تاریخ اسلام ضمن تسلیت مصیبت شهادت آن امام همام ویژه نامه ای را برای مخاطبان محترم سایت تدارک دیده اند که با مقالات مختلف با موضوع امام صادق علیه السلام تهیه گردیده است. برای مشاهده و مطالعه ویژه نامه می توانید از اینجا وارد شوید: ویژه نامه صادق آل محمد (علیه السلام) سیره و زندگانی امام صادق (علیه السلام) اهل بیت در سخنان امام صادق (علیه السلام) عصر امامت امام صادق (علیه السلام) کتاب های با موضوع امام صادق (علیه السلام) امام صادق (علیه السلام) از نگاه مستشرقان امام صادق (علیه السلام) و جریان های فکری - مذهبی و سیاسی
انتشار فصلنامه سخن تاریخ شماره 15
فصل نامه سخن تاریخ شماره پانزدهم منتشر شد در این شماره می خوانید: زمين داور از سده اول تا ششم هجري / سيدمرتضي حسيني شاه ترابي انگيزه هاي كوچ اعراب مسلمان به ايران در جريان فتوح و پي آمدهاي آن / دكتر علي بيات، زهره دهقان پور كتاب شناسي انساب نگاري اسلامي تا پايان قرن هفتم / دكتر نعمت الله صفري فروشاني، سيد محمدرضا عالمي
گزارش دفاعیه پایان نامه آیین‌های مذهبی شیعه در دوره صفویه
گزارش دفاعیه پایان نامه آیین‌های مذهبی شیعه (با تأکيد بر غير عزاداري) در دوره صفویه جلسه دفاعیه پایان نامه کارشناسی ارشد آیین‌های مذهبی شیعه در دوره صفویه بعد از ظهر روز چهارشنبه یازدهم مرداد 1391 در مدرسه تاریخ و ادیان مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) برگزار شد. این جلسه با حضور دکتر منصور صفت گل(استاد داور و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، دکتر حسن زندیه(استاد راهنما و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، دکتر علی اکبر جعفری(استاد مشاور و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان)، حجت الاسلام و المسلمین ناصر باقری بیدهندی(نماینده گروه تاریخ اسلام و عضو هیئت علمی جامعه المصطفی)، حجت الاسلام افشارنژاد(نماینده تحصیلات تکمیلی مدرسه تاریخ و ادیان) و جمعی از دانش‌پژوهان و طلاب مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره) برگزار گردید.
تبریک عید سعید فطر
عید رمضان آمد و ماه رمضان رفت / صد شکر که این آمد و صد حیف که آن رفت . . . گروه نویسندگان و مدیران سایت سخن تاریخ ضمن تبریک عید فرخنده فطر به همه مسلمین عالم خصوصا شما خوانندگان عزیز از خداوند متعال قبولی طاعات و عبادات و توفیقات بیشتر شما را خواستار است. امیدواریم بتوانیم با یاری حضرت حق و پیشنهادات و همکاری های خوانندگان هر روز به غنای سایت بیافزاییم.
رفتار سیاسی امیرمؤمنان(ع) و پاسخی به پرسش ها و اشکالات(بخش پایانی)
آنچه گذشت: «حضرت علی (ع) خود بهتر از هر کس این راه درمان را می دانست و به آن تصریح می کرد; اما اجرای آن را با اصول و ارزش های الاهی خویش ناسازگار می شمرد و این نوع اصلاح را موجب فساد خود و دینش می دانست; زیرا این کار فساد حاکم اسلامی و نزدیک ترین فرد به رسول خدا (ص) به شمار می آمد و جز نابودی اصول و ارزش های دینی نتیجه ای نداشت .» از این رو رفتار سیاسی آن حضرت (ع) را می توان نقطه پایانی بر معادله ای به شمار آورد که تا قبل از وی شیوه های کارآمد در امر خلافت خوانده می شد . رویکرد حضرت (ع) به رفتار سیاسی منحصر به فرد که با عرف سیاسی و معادلات رایج ناهمخوان بوده و هست; هنوز هم بسیاری را در «تردید» نگه داشته است . بخش پایانی این مقاله «پاسخ به تردیدها» یی است که همچنان برخی اذهان را به خود مشغول کرده است .
مناجات علی امشب ز نخلستان نمی آید
مشب، زمينيان در ماتمند و آسمانيان چشم انتظار، غم و اندوه سراسر كوفه را در بر گرفته، گريه بر چشم ها سنگيني مي كند و هُرم سينه، لب ها را مي سوزاند. بغض در پشت در و در فرصت گريستن صف كشيده است، ديگر دل به دنبال واژه ها نمي گردد. اشك، بي بهانه سرازير مي شود. آه اي خدا امشب، شب ناله در فراق پدري مهربان است، كه جز چاه و نخل و ماه، كسي گريه اش را نديده بود. پدري دل سوز كه با آه يتيمان كوفه، شريك بود و غصه هاي همه را بر جان خود هموار مي كرد. يتيمان گرد خانه اش جمع مي گردند و بر يتيميِ خويش مي گريند كه: اي پدر خوبي ها! چگونه ما را در اين دنياي ظلماني رها كردي؟ بعد از تو، بر در كدامين خانه بكوبيم و ياري طلبيم. بيست و يكم رمضان، سالروز شهادت بزرگ مردى است كه پيشينيان به حقيقت او نرسيده اند و آيندگان نيز مانند او را نخواهند ديد. آري! علي، مفهوم بي انتهايي است كه در محدوده واژه و قلم نمي گنجد. علي، اوج قدرت خداوندي است كه فروغ جاودانگي اش دنيا را در برگرفته است.
علل عقب ماندگی تاریخ به مثابه یک علم در میان مسلمانان
سخنرانی در انجمن تاریخ پژوهان حوزه علمیه قم (علل عقب ماندگی تاریخ به مثابه یک علم در میان مسلمانان ) جلسه ی افطاری انجمن تاریخ پژوهان حوزه ی علمیه قم درآستانه ی ولادت امام حسن مجتبی (ع) در تاریخ 12/5/91 با حضور جمعی از تاریخ پژوهان مراکز مختلف در حوزه برگزار شد. در آغاز این جلسه جناب حجة الاسلام والمسلمین دکتر مطهری رئیس هیأت مدیره انجمن ضمن خیر مقدم به حضار به تشریح گوشه ای از برنامه های آینده انجمن پرداخته و برگزاری همایش سیره و زمانه امام موسی کاظم (ع)، راه اندازی بانک زندگی نامه ی علمی اعضاء و تاریخ پژوهان و نیز رایزنی پیرامون انجام سفرهای علمی خارج از کشور (با هزینه ی شخصی) را از مهمترین برنامه های این انجمن در آینده ی نزدیک و دور معرفی کرد.
رفتار سیاسی امیرمؤمنان(ع) و پاسخی به پرسش ها و اشکالات(بخش اول)
برخی از خاور شناسان و کسانی که در توجیه رفتار ائمه (ع) به مبانی کلامی توجه نمی کنند، فضائل و کمالات انسانی حضرت علی (ع) را می ستایند; اما در توفیق سیاسی اش تردید دارند و آن بزرگوار را رهبر و فرمانروایی موفق نمی شمارند. در نظر این گروه، دوران پنج ساله حکومت امام (ع)، به ویژه سال های آغاز آن، بر درستی این سخن گواهی می دهد. در نگاه اینان، حکومت حضرت از مشکلات زیر رنج می برد:
رمضان- فتح مکه
بیستم رمضان[1] سال هشتم هجری مصادف است با فتح مکه به دست پیامبر(ص) البته برخی نیز فتح مکه را در روزهای دیگر ماه رمضان به خصوص سیزدهم رمضان نیز دانسته‌اند.[2] فتح مکه پس از آن صورت گرفت که پیمان صلح حدیبیه از سوی قریش نقض شد؛ به موجب یکی از مفاد این پیمان که سال ششم هجری میان پیامبر(ص) و قبیله قریش امضا شده بود، هر قبیله آزاد بود با محمد(ص) و یا قریش هم‌پیمان شود که در پی آن خزاعه با مسلمانان و بنو‌بکر با قریش هم‌پیمان شدند.[3]
۱۹رمضان - درگذشت غیاث الدین جمشید کاشانی
19رمضان سال ۸۳۲ هجری:درگذشت غیاث الدین جمشید کاشانی جمشید بن مسعود بن محمود طبیب کاشانی ملقب به غیاث‌الدین، ریاضی‌دان و ستاره‌شناس برجسته‌ی مسلمانکه در غرب به الکاشی(al-kashi) مشهور است،در حدود سال 790هجری قمری پا به عالم هستی نهاد[1]. دوران کودکی و جوانی وی درست هم‌زمان با اوج یورش‌های وحشیانه‌ی تیمور به ایران بود، با وجود این، جمشید در همین شرایط نیز هرگز از آموختن علوم مختلف غافل نشدو از تحصيل طب كه دانش پدران او بود چشم پوشيدو به ریاضیات و نجوم که در آن دوران در ایران پيشرفت شايانی كرده بود روی آورد
17 رمضان - غزوه بدر
در روز جمعه هفدهم رمضان سال دوم هجری اولین برخورد جدی مسمانان با مشرکان قریش در منطقه بدر رخ داد.[1] هنگامی که پیامبر(ص) از بازگشت کاروان تجاری از شام به سرپرستی ابوسفیان که دارای ارزش فراوان بوده و به تمامی قریش تعلق داشت، آگاه شد[2] با سیصد و سیزده تن[3] و با کم ترین امکانات[4] راهی بدر شد. ابوسفیان که در میانه راه از تصمیم پیامبر آگاه شده بود از مکه استمداد طلبید[5] و مسیر کاروان را نیز به سمت دریای سرخ منحرف نمود و از منطقه خطر دور ساخت.[6]
16 رمضان- درگذشت مقریزی
رمضان 845هجری: درگذشت مقریزی ابوالعباس احمد بن علي بن عبدالقادر بعلبكي مصري ملقب به تقي‌الدين و مشهور به مِقريزي از نامورترین مورخان تاریخ مصر در سده های هشتم و نهم هجری قمری است،وی منسوب به محله مقارزه در بعلبک لبنان بودهو جدّ اعلای او ابراهیم از محدّثان بزرگ آن دیار به شمار می‌آمده است و به سبب شهرت وی فرزندانش نیز به آن مکان منسوب شده اند.[1] او در سال 766 قمری در قاهره مصر بهدنیا آمد و تحت تربیت جدّ مادریش، معروف به ابن صائغ حنفی، قرار گرفت و حافظ قرآن گردید[2].
تبریک میلاد امام حسن (ع)
«من سرّه أن ینظر إلی سیّد الشباب اهل الجنّه فالینظر الی الحسن ابن علی» ابن سعد، ص۱۳۸؛ البدایه و النهایه، ج۸، ص۳۵ رمضان معطر شده است از عطر خوش بوی یاسمن اهل بیت علیهم السلام، از حُسن «حسن» که گام بر گستره زمین نهاده و جهانی را منور ساخته است. آری! در نیمه رمضان، نور حق جلوه کرده است و دومین امام نور، پای بر زمین نهاده و آن را متبرک کرده است. میلاد کریم اهل بیت (ع) بر همه مسلمانان مبارک باد. نوشتن دیدگاه
معرفي كتاب القول الحسن في عدد زوجات الامام الحسن(ع)
کتاب «القول الحسن فی عدد زوجات الامام الحسن(ع)» تألیف وسام برهان البلداوی به بررسی همسران امام حسن(ع) پرداخته است. این کتاب مسأله محور بوده و تنها بر یک موضوع خاص تمرکز دارد. نویسنده به مطالعه و نقد روایاتی پرداخته است که نسبت مطلاق به امام داده اند و یا اعداد و ارقام زیادی را به عنوان تعداد همسران امام ذکر کرده اند. علاوه بر این روایاتی که در منابع مختلف ازدواج هایی را به امام نسبت داده اند نیز، مورد بررسی قرار گرفته و نقد شده اند. پانزده عدد از این روایات مربوط به منابع اهل سنت و پنج روایت مربوط به مصادر شیعه است.
صلح امام حسن(ع) در نگاه مستشرقان
مقدمه: شیعه پژوهی در غرب از دیرباز چندان مورد عنایت شرق شناسان نبوده و مطالعات اندکی پیرامون شیعه در دست است. اما پیش داوری برخی مستشرقان درباره وقایع تاریخ اسلام و تشيع نيز، آفتی است که تحقیقات مربوط به ایشان را گرفتار ساخته است. پیامد این گونه نگاه، تحلیل های غیر منصفانه ای است که در نگاشته های ایشان به وضوح می توان مشاهده کرد. تحقیقات مربوط به امام حسن(ع) عموماً آکنده از اتهامات و هجمه های نویسندگان غربی نسبت به امام است. از جمله وجوه زندگي امام حسن(ع) كه تحلیل های مبغضانه مستشرقان به آن معطوف گشته است، صلح او با معاویه است. اين نوشته بر آن است تا به بررسي و نقد گوشه اي از تحليل ها و توصيف هاي خاورشناسان پيرامون صلح امام بپردازد.
- مقالات دیگر...
- زندگاني امام حسن مجتبي(ع)
- 13 رمضان- درگذشت شاه اسماعيل دوم
- 7 رمضان - ولایتعهدی امام رضا (ع)
- 7 رمضان - وفات ابوطالب
- سخنرانی دکتر صفری در اجلاس پایان نامه نویسی
- مختصری از زندگی نامه و آثار شیخ باقر شریف قرشی
- مورخ و محقق بزرگ تاریخ اهل بیت (ع) در گذشت
- گزارش سفر به لبنان
- سخنرانی دکتر صفری مدیر گروه تاریخ اسلام در جمع اساتید و دانش پژوهان یزد
- پنج پایان نامه گروه تاریخ در بین 11 پایان نامه برتر مجتمع
- درخشش پایان نامه های گروه تاریخ در برترین ها
- سفرنامه تصویری دیرگچین
- گزارش اردوی علمی به استان یزد
- تاریخ تشیع در دوران امام جواد علیه السلام
- مصاحبه اختصاصی مدیر گروه تاریخ اسلام با شبکه چهار سیما
- فعالیت های سیاسی فرهنگی فرقه های شیعی غیر امامی در عصر غیبت صغری
- معرفی کتاب چکیده پایان نامه های کارشناسی ارشد
- نقش شاه طهماسب اول در گسترش تشیع
- غدیر در منابع زیدیه و اسماعیلیه تا پایان دوره فاطمیان
- نقش دانشمندان شیعه در تحول علوم ریاضی
- ...
گروه تاریخ اسلام
دروس و سرفصل ها
معرفی اساتید
پایان نامه ها و تحقیقات
مجله سخن تاریخ
مطالعات تاریخی جهان اسلام
مقالات
دانش آموختگان
سفرهای علمی
آمار بازدیدکنندگان
| بازدید این صفحه : 882333 |
| بازدید امروز : 143 |
| کل بازدید : 4578997 |
| بازدیدکنندگان آنلاين : 1 |
| زمان بازدید : 3/0937 |
ورود کاربران
برای استفاده از امکانات سایت مانند ارسال و پیگیری مقالات ، دانلود کتب و نقشه ها و دریافت خبرنامه سایت باید در سایت عضو شده، با نام کاربری خود وارد شوید!